Zapraszam na mój portal poetycki www.poezja-sztuka.com

poniedziałek, 15 grudnia 2014

Wigilia

Słowo "wigilia" pochodzi z języka łacińskiego i oznacza czuwanie. Taki był dawniej zwyczaj w Kościele, że poprzedniego dnia przed większymi uroczystościami obowiązywał post i wierni całą noc czekając na tę uroczystość modlili się wspólnie.
W Polsce wigilia weszła na stałe do tradycji dopiero w XVIII w. Jest to uroczysta wieczerza, złożona z postnych potraw. Ma charakter ściśle rodzinny. Zaprasza się czasami na nią, oprócz krewnych, osoby mieszkające samotnie. Zwyczaj wolnego miejsca przy stole wigilijnym, bywa przede wszystkim dla przygodnego gościa, a ja myślę że dlatego byśmy pamiętali o tych co odeszli.
Wigilia to dzień poprzedzający Święta Bożego Narodzenia. Jak nakazuje tradycja w ten dzień łamiemy się opłatkiem (jest to przede wszystkim Polska tradycja ) i zasiadamy do stołu, na którym powinno się znaleźć 12 potraw. Ilość potraw wigilijnych powinna być nieparzysta. Nieparzysta ilość potraw miała zapewnić urodzaj lub dobrą pracę w przyszłym roku. Potrawy powinny zawierać wsztstkie płody rolne, aby obrodziły w następnym roku. Należy też skosztować wszystkich potraw, żeby nie zabrakło którejś podczas następnej wieczerzy wigilijnej.
Według wierzeń ludowych nawiązuje to do liczby miesięcy w roku, ale też ma symbolizować 12 apostołów.
Co powinno się znaleźć na wigilijnym stole:
Karp
Zdecydowanie najważniejszą potrawą na wigilijnym stole jest ryba. Symbolizuje bowiem Chrystusa i odradzanie się życia. Tego wieczoru najczęściej jemy karpia, który jest typowo "świąteczną" rybą, bo przez resztę roku sięgamy po niego bardzo rzadko.


Śledzie

Jeden gatunek ryb w czasie wigilijnej wieczerzy to za mało. Dlatego na stole nie powinno zabraknąć również śledzi, które są symbolem postu i wyczekiwania. W moim domu podaje się je na dwa sposoby- z rodzynkami, jabłkiem, cebulą w pomidorach i  tradycyjne z cebulą i olejem.



Kapusta z grochem
To także danie pełne symboli. Kapustę dawniej przede wszystkim kiszono na zimę, dlatego też naszym przodkom kojarzyła się z dostatkiem i ogromną  mocą sprawiającą, że przyroda budziła się do życia na wiosnę.











Pierogi z kapustą i grzybami

Bez pierogów z kapustą i grzybami trudno wyobrazić sobie polską Wigilię. Grzyby mają podobną symbolikę jak kapusta i kojarzone są ze zdrowiem i siłami witalnymi.W niektórych regionach do dziś jako wigilijną zupę przygotowuje się właśnie grzybową, a nie barszcz czerwony z uszkami.
U mnie są dwa rodzaje zup ( grzybowa i barszcz czerwony) Robię sama łazanki i uszka z nadzieniem grzybowym.
W moim domu zamiast pierogów podajemy krokiety z kapustą i grzybami i oczywiście do tego obowiązkowo musi być sos chrzanowy przygotowany przez jedną z córek.













Barszcz z uszkami
Nasi przodkowie wierzyli, że buraki zapewniają długowieczność i urodę. I w zasadzie trudno się z tym nie zgodzić. Buraki, dzięki którym świąteczny barszczyk zachwyca pięknym kolorem, są jednocześnie bardzo zdrowym dodatkiem. Nie może zabraknąć ćwikły, która ja przygotowuję.
















Kompot z suszu


Owoce  kojarzone są z płodnością i witalnością. Poszczególnym rodzajom owoców przypisywane są rozmaite cechy: jabłka zapewniają miłość, zdrowie i pokój, gruszki gwarantują długowieczność, a suszone śliwki odpędzają złe moce.














Mak


Kluski z makiem, makowiec lub kutia do wyboru. Dlaczego nie może zabraknąć go na świątecznym stole? Tradycja głosi, że mak przyniesie gospodarstwu dostatek. Według wierzeń ludowych, dania z makiem były najważniejszymi z wigilijnych potraw, a ich brak mógł ściągnąć na domostwo nieszczęście. Symbolika maku jest jednak szersza i nie oznacza jedynie dostatku. W starożytności mak symbolizował też płodność i urodzaj. Z tego powodu greckie boginie nosiły na głowie wianki, uplecione z kwiatów maku. Poza tym nasiona maku to jedno z najlepszych źródeł wapnia. Kutia to potrawa o kresowym pochodzeniu i nie jest popularna w całej Polsce, ale nie sposób o niej nie wspomnieć. Przygotowuje się ją z pszenicy, ziaren maku, miodu, dużej ilości bakalii i mleka (lub śmietany). Warto wspomnieć, że do oryginalnej kutii używano mleka z mielonego maku. Bardzo ważnymi składnikami tej potrawy są miód i orzechy. Nasi przodkowie świetnie znali zdrowotne właściwości miodu, uważali, że tkwią w nim nadprzyrodzone moce. Na wigilijnym stole miał zapewnić im przychylność istot z zaświatów.


Chleb-w bogactwie wigilijnych przysmaków nie można o nim zapomnieć. Chleb symbolizuje dobrobyt i początek nowego życia. Wypieki z mąki mają zapewnić pomyślność w nadchodzącym roku. Samo zaś zboże uznawane jest za źródło życiodajnej mocy.





Począwszy od wigilii śpiewa się w Polsce kolędy w kościołach i w domach. Koncerty kolęd polskich odbywają się w wielu teatrach, są nadawane we wszystkich programach radiowych i telewizyjnych. Nadają one niezwykły i niepowtarzalny charakter. Takie wspólne kolędowanie bardzo zbliża rodziny. Ja mam dużą rodzinę i w tym roku zamierzamy jeszcze powiększyć nasze grono o kolejne dwie osoby( brat z bratową ) i wspólnie nie tylko usiąść do stołu ale też pójść n 24-tej na Pasterkę by zaśpiewać Bóg się rodzi....
W wieczór wigilijny wręczamy sobie prezenty. Na ten moment z niecierpliwością czekają dzieci. Prezenty gwiazdkowe, bez których nie wyobrażamy sobie świąt, należą jednak do najmłodszych tradycji Bożego Narodzenia.
Prezenty u nas rozdaje najstarsza wnuczka. Wiele radości mają szczególnie te najmłodsze wnusie, kiedy rozpakowują, a w nich są prezenty o które prosiły w liście do Św.  Mikołaja.

 http://www.smakizycia.pl/kuchnia/przepisy/boze-narodzenie/

15 komentarzy:

  1. Bardzo ciekawy post napisałaś Alinko o znaczeniu świąt i potraw wigilijnych. Piekne, apetyczne zdjecia dopełniaja całości. U mnie nigdy nie było dwunastu potraw. I nie będzie, bo po pierwsze nie ma komu tego zjeść a po drugie nie chcę sie zamęczyć przygotowaniami świątecznymi. Uważam, że najwazniejsze to by była dobra atmosfera przy stole. By ludzie, którzy sie tam zgromadzą byli sobie bliscy i by umieli dzielić się (przynajmniej w tym dniu) miłością, nadzieją, usmiechem. By była zgoda, zdrowie, spokój i ciepło.
    Pozdrawiam Cię serdecznie Alinko!:-))***

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dokładnie my budujemy atmosferę świąt i od nas w dużej mierze jaka ona będzie,czy rodzinna i szczęśliwa, czy smutna z rozgrzebywanie niepotrzebnych konfliktów.
      Wiele ostatnio przeszłam i myślę, że warto to co było złe zostawić za sobą i się nie oglądać
      Dziękuje Oleńko za wizytę.
      Nas jest dużo, więc i potraw musimy przygotować sporo. I wszyscy uwielbiamy te wigilijne potrawy, które potem jemy z apetytem w pierwszy dzień Bożego Narodzenia.
      Pozdrawiam bardzo cieplutko.

      Usuń
  2. Pyszności!!! Pyszny post. Wspaniały pomysł. Nie omieszkam wykorzystać, a może masz swój przepis na śledzie ?
    Najwspanialsze Święto w Roku, tak niezwykle rodzinne, przesycone miłością.
    Miałaś dobry pomysł.
    Miłych i spokojnych Świąt życzę dla całej Twojej rodziny.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. 70 dkg matiasów
      1 opakowanie rodzynek
      4-5 cebul
      1 słoik koncentratu pomidorowego
      Przyprawy; sól, pieprz
      Olej do smażenia
      Matiasy wymoczyć i pokroić w paski. Cebulę obrać i pokroić w piórka.
      2

      Na rozgrzany olej włożyć pokrojoną cebulę i smażyć do momentu, aż się zeszkli. Dodać koncentrat pomidorowy i rodzynki. Doprawić sola i pieprzem. Dusić jeszcze kilka minut. Kiedy będzie gotowe zdjąć z ognia i ostudzić.
      3

      Porojone matiasy wyłożyć do miski i wymieszać z sosem. Potrawa powinna być przygotowywana dzień wcześniej przed podaniem.
      Dziękuję za wizytę, cieszę się,że Ci przypadł do gustu mój post o wigilii.
      Pozdrawiam i serdeczności zostawiam.

      Usuń
  3. Wspaniały,, wigilijny post, chociaż do Wigilii jeszcze tydzień.
    Bardzo Ci dziękuję Alinko:-)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak Stokrotko do wigilii tydzień, ale później czasu na pisanie postów nie będzie. Dziękuję za wizytę i serdeczności zostawiam.

      Usuń
  4. Ależ apetycznie! Buziaki!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Jak miło,że zajrzałaś, dawno Ciebie u mnie nie było, no cóż praca i życie rodzinne zatrzymuje.Dziękuję i pozdrawiam przedświąteczne.

      Usuń
  5. Wszystko już mam przemyślane, niektóre potrawy wykonane, uszka zamrożone, krokiety z kapustą i grzybkami, pierożki również. dziś mąż zrobił jarzynkę do ryby po grecku. Robimy wcześnie, bo wnusia w niedzielę przyjedzie i trzeba będzie dostarczyć jej atrakcji, pójść na basen, spacer. Pozdrawiam serdecznie.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ja od jutra zaczynam przygotowania, powoli codziennie coś robić będę. Moje wnusie obie są u mnie , od piątku nie będzie Ewuni, ale od poniedziałku już będzie znowu z nami. Dzisiaj obie mają uroczystość wigilijną w przedszkolu. Pozdrawiam i życzę pięknych dni w z wnusia.

      Usuń
  6. Staropolskim obyczajem, gdy w Wigilię gwiazdka wstaje, Nowy Rok zaś cyfrę zmienia, wszyscy wszystkim ślą życzenia. I ja przy tej sposobności życzę Tobie i najbliższym, dużo szczęścia i radości. Aby wszystko się darzyło, z roku na rok... lepszym było.

    Bardzo lubię kompot wigilijny i ze smakiem wyjadam owoce z niego - pychotka.

    Pozdrawiam serdecznie.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Bardzo dziękuje Jaguś miła, oby życzenia płynące z serca się spełniły nie tylko mnie ale i Tobie i twojej rodzinie.
      Pozdrawiam serdecznie

      Usuń
  7. Dziękuję Loteczko. bardzo lubię tę kolędę.

    OdpowiedzUsuń
  8. Witaj w tym pięknym tygodniu
    Dziękuję że nie zapominasz o mnie w te najkrótsze dni w roku.
    Nareszcie zrobiło się naprawdę przedświątecznie, chociaż pogoda za oknem na to nie wskazuje. A może u Ciebie jest bardziej zimowo?
    Przed nami własnie najdłuższa noc w roku, święta....
    Zatem:
    w ten piękny czas, gdy gwiazdka świeci dla wszystkich nas
    Ze szczerego serca , życzę Ci
    nadziei - by nie opuszczała,
    radości -by rozweselała,
    miłości - by obrodziła,
    dobroci - by zawsze była …
    Małą gwiazdkę przed świętami
    Przyjmij też proszę z życzeniami
    Może spełni się marzenie
    Białe Boże Narodzenie.
    Pozdrawiam oczekiwaniem na najdłuższą noc w roku

    PS. Pamietaj, ja już tutaj (do tego wpisu już nie zajrzę)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję z całego serca Ismenko, buziaczki z życzeniami wpadnę do Ciebie.

      Usuń